«Περίπατος στο Χώρο και στο Χρόνο»

001 map of lindos

 Ο ΆΓΙΟΣ ΓΕΏΡΓΙΟΣ Ο ΠΑΧΥΜΑΧΙΏΤΗΣ

Ο ναός του Αγ. Γεωργίου Παχυμαχιώτη βρίσκεται βορειοανατολικά του οικισμού και ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του συνεπτυγμένου σταυροειδούς με τρούλο. Στο εσωτερικό του ναού σώζονται λείψανα τοιχογραφιών σε δύο στρώματα, οι οποίες βάσει των επιγραφών τους χρονολογούνται στα τέλη του 14ου αιώνα. Σύμφωνα με την μία γραπτή επιγραφή στην νότια πλευρά του μετώπου της αψίδας «ανηγέρθη εκ βάθρων και ανιστορήθη» από κάποιον ιερέα και τη σύζυγο του Καλή το 1394/5. Κάτω από αυτήν σώζεται δεύτερη επιγραφή στην οποία αναφέρεται ο οικουμενικός Πατριάρχης Αντώνιος Δ’ (1389-1390, 1391-1397). Διατηρούνται επίσης τοιχογραφίες στο νότιο τοίχο του κυρίως ναού με ολόσωμους αγίους με πολυτελή ενδύματα, ιεράρχες κάτω από τόξα στο Ιερό Βήμα και τμήμα της παράστασης της Ανάληψης στην καμάρα καθώς και μεταγενέστερη γιγαντιαία παράσταση του Αγίου Γεωργίου έφιππου του 19ου αιώνα, έργο Συμαίου αγιογράφου.

 ΑΓ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Στο βόρειο τμήμα της ακρόπολης της Λίνδου, βρίσκεται μια μικρή παλιά καμαροσκέπαστη εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Δημήτριο. Στο εσωτερικό του ο ζωγραφικός του διάκοσμος, σώζει αποσπασματικά, δύο στρώματα τοιχογραφιών, από τις οποίες οι αρχαιότερες είναι του 15ου και οι νεότερες 17ου αιώνα. Στις πρώτες ανήκει και απεικόνιση του τιμώμενου Αγίου που παριστάνεται έφιππος, σε τυφλό αψίδωμα του βόρειου τοίχου.

Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι οι εργασίες που πραγματοποίησε εντός του ναού η υπηρεσία βυζαντινών αρχαιοτήτων της Ρόδου, αποκάλυψαν επτά μεταβυζαντινούς ακτέριστους τάφους.

 AΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ο ΠΑΝΩ

Στο κέντρο περίπου του οικισμού, κοντά στην Παναγία της Λίνδου, βρίσκεται η εκκλησία του Αγ. Νικολάου «του Πάνω», όπως τον αποκαλούν οι οι ντόπιοι κάτοικοι. Πρόκειται για έναν καμαροσκέπαστο ναό του 15ου αι. με βοτσαλωτό δάπεδο, «χοχλάκι» στην αυλή και σκαλιστό, πελεκητό καμπαναριό. Το τελευταίο αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη του 1860, το οποίο έχει χτιστεί με τοπικό πωρόλιθο, από το λατομείο της Ιεράς Μονής του Αγίου Νικολάου Ψάρτου. Στο εσωτερικό του, το ωραίο τέμπλο με τα ζωηρά χρώματα και τον ξυλόγλυπτο διάκοσμο είναι νεότερο της κατασκευής του κτιρίου και χρονολογείται περίπου τον 17ο αιώνα. Κοντά σε αυτό, η αναρτημένη στο βόρειο τοίχο φορητή εικόνα του τιμώμενου Αγίου, είναι σε ανάλογο ζωγραφικό στιλ με τις εικόνες του τέμπλου, πάνω στην οποία διακρίνονται κάποιες επεμβάσεις του 18ου αιώνα. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ένα εντυπωσιακό, περίτεχνο ξύλινο μανουάλι που ανήκε παλιά στην εκκλησία αυτή, εκτίθεται σήμερα στο μουσειακό χώρο της Παναγίας της Λίνδου.

Ο Άγιος Νικόλαος ο «Πάνω» , είναι μια από τις τρεις, αφιερωμένες στον ίδιο Άγιο, εκκλησίες που συναντάμε στη Λίνδο. Η ιδιαίτερη ευλάβειά των κατοίκων της προς το μεγάλο προστάτη των θαλασσών, συνδέεται χωρίς αμφιβολία, με τη μεγάλη ναυτική παράδοση του οικισμού .

 AΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ο ΚΑΤΩ

Στο βορειοανατολικό άκρο της Λίνδου , είναι χτισμένη η μικρή εκκλησία του Αγ. Γεωργίου του Χωστού, ή αλλιως του Κάτω, όπως ονομάζεται διαφορετικά. Ο ναός είναι εγγεγραμμένος σταυροειδής με τρούλο και βρίσκεται μέσα σε ένα μικρό περίβολο, το δάπεδο του οποίου είναι στρωμένο με το χαρακτηριστικό νησιώτικο βοτσαλωτό, το «χοχλάκι». Στην νότια πλευρά του, λίθινη επιγραφή με επίγραμμα του 2ου π.Χ. αι., μαρτυρεί ότι για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν λείψανα αρχαιότερου κτιρίου.

Στο εσωτερικό του ναού, ενδιαφέρον παρουσιάζει ο ζωγραφικός διάκοσμος , ο οποίος σώζει πέντε στρώματα τοιχογραφιών, από διαφορετικές περιόδους. Οι παλαιότερες από αυτές, βρίσκονται σε χαμηλό σημείο του ανατολικού τοίχου και απεικονίζουν δύο εγγεγραμμένους σε μετάλλια σταυρούς. Η χρονολόγηση τους ανάγεται στην μεταεικονομαχική περίοδο, πιθανόν στο 10ο -11ο αιώνα. Νεότερα έργα, υστεροβυζαντινής περιόδου(πιθ. 17ος αι.), αποτελούν οι γιγαντιαίες εντυπωσιακές τοιχογραφίες του Αγίου Γεωργίου δρακοντοκτόνου, καθώς και του Αρχαγγέλου Μιχαήλ Ψυχοπομπού στο τύμπανο της βόρειας και νότιας κεραίας αντίστοιχα.

 ΑΓ ΜΗΝΑΣ

Παρόμοιος με τον Άγιο Γεωργίο το Χωστό, είναι ο μικρός τρουλαίος ναός του Αγίου Μηνά. Στο εσωτερικό του, διατηρεί αρκετά αποσπασματικά τον άλλοτε πλούσιο ζωγραφικό του διάκοσμο, από τον οποίο σώζεται μικρό μέρος των τοιχογραφιών του 12ου και του 15ο αι. Στις παλαιότερες, συμπεριλαμβάνονται οι παραστάσεις της Ανάληψης και των ιεραρχών στην καμάρα του ναού και στον ημικύλινδρο αντίστοιχα. Της ίδια περιόδου επίσης, είναι και η μισοσβησμένη από το χρόνο Δέηση, που ξεχωρίζει στην κόγχη της αψίδας. Οι υπόλοιπες τοιχογραφίες που καταλαμβάνουν τα αψιδώματα και τα εσωράχια των τόξων του ναού, χρονολογούνται την εποχή της ιπποτοκρατίας (15ος αι.). Αν και είναι αρκετά κατεστραμμένες, διακρίνονται σε αυτές τα πρόσωπα και ονόματα αγίων απεικονίζουν. Μάλιστα, στο νότιο αψίδωμα, κάτω από την παράσταση του Χριστού, υπάρχει η τοιχογραφία του Αγίου Μηνά, ο οποίος αποδίδεται έφιππος, ανάμεσα αγγέλους, που σταυρώνουν τα χέρια στο στήθος ως ένδειξη σεβασμού προς τον τελευταίο.

 ΑΓ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ο ΚΑΤΩ

Βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του οικισμού στις κλιτύες της ακρόπολης και είναι μονόχωρος καμαροσκεπής ναός. Στο εσωτερικό του δεν σώζονται ίχνη τοιχογραφιών, το δε τέμπλο και οι εικόνες είναι λαϊκής τέχνης και ανάγονται στα τέλη του δεκάτου ενάτου αιώνα. Αξιοσημείωτη είναι η ύπαρξη διαφόρων μαρμάρινων μελών από αρχαία κτίσματα στον κυρίως ναό αλλά και στον χώρο του Ιερού Βήματος. Μάλιστα η πρόθεση του ναού έχει διαμορφωθεί από δύο τέτοια μέλη που απλά συγκρατούνται το ένα πάνω στο άλλο μόνο με το βάρος τους.